“Eskolarekin etortzeak euskaraz gehiago irakurtzera motibatzen gaitu”

Actualizado hace 6 minutos

Durangoko Azokaren 60. edizioak atzo ireki zituen ateak, zeru grispean. Hala ere, eguraldi txarrak ez zion energiarik kendu jakin-minak eta aurkikuntzek markatutako jardunaldiari. Urtero bezala, Ikasle Egunak jarri zion abiapuntua azokari, eta Landako Gunea kultur esploraziorako gune bihurtu zen, non ikasleak, bisitari hutsak baino gehiago, irakurketa, musika, sormena eta euskal mundu artistikorako lehen hurbilketak uztartzen dituen ibilbide baten protagonistak bilakatu ziren.

Guztira, Euskal Herriko ikastetxe ezberdinetako 160 autobus hurbildu ziren Sapuherrira, eta ateak ireki orduko iritsi ziren Haur Hezkuntzako, Lehen Hezkuntzako, DBHko eta Batxilergoko taldeak , bakoitza bere interes eta dinamikekin. Beste urte batzuetan jendetza nabarmendu bada ere, atzoko jardunaldiak ikuspegi ñabartuagoa eskaini zuen: gazteek kultura nola bizi duten erakutsi zuen, horretarako lekua eta denbora eskaintzen zaienean. Batzuk argitalpen berriak arakatzen zituzten, beste batzuk eskolako erronkaren bat betetzen saiatzen ziren edota idolo kutunen sinadura bilatzen zuten. Azoka, beraz, euskal kultura modu aktiboan bizitzeko eszenatoki bihurtu zen, jakin-minak gidatuta.

Euskaraz gozatzea

Giro horretan, Noa Ruizek, Antigua-Luberriko (Donostia) batxilergoko ikasleak, ondo laburbildu zuen gazte askorentzat Azokarekin izandako lehen harreman zuzenak zer esan nahi duen: “Azoka euskarazko liburu desberdinak ezagutzeko lekua da, eta aukera berriak ematen dizkigu euskal kultura gertutik ezagutzeko”. “Eskolarekin etortzeak euskaraz gehiago irakurtzera motibatzen gaitu, baita egunerokoan agian hain ohituta ez gauden edukietara hurbiltzera ere”, gaineratu zuen. Sentimendu horrek, hainbat ikasleetan errepikatua, jardunaldia ikasle-irteera soil bat baino gehiago izan zela agerian utzi zuen: kultur horizonteak zabaltzeko gonbidapena.

Lehen Hezkuntzako haurrek ere bestelako kutsua eman zioten goizari. Izan ere, Bilboko Begoñazpi ikastolako Haizea, Eric, Danel, Beñat eta Ixonek ezin zuten zirrara ezkutatu: “Azoka oso toki egokia da euskal liburuez gozatzeko; hemen euskaraz bizi eta gozatzen dugu”, zioten irribarrez. Oraindik ez zekiten zein liburu eramango zuten etxera, baina argi zuten euren nahirik handiena: “Go!azen asko gustatzen zaigu eta aktoreak ezagutu nahi ditugu telesaileko diskoa sinatzeko”. Etxetik ekarritako 20 euroak poltsikoan gordeta zituzten, agian euren lehen inbertsio kulturala izango zen horretan.

Irakasleentzat, ikasleek euskal kultura bertatik bertara nola bizi duten ikusteko aukera ere bada Ikasle Eguna. Atzokoan, Iker Leal Ortuellako Institutuko irakasleak begirada bikoitz horrekin ekin zion jardunaldiari, laguntzaile gisa baina baita bisitari gisa ere. Umore onez azaldu zuen talde bat azokako pasarteetatik gidatzearen zailtasuna: “Oraintxe iritsi gara eta ikasleak barrura eramaten saiatzen ari gara… Standak ikus ditzaten nahi dugu”. Kudeaketa horretatik haratago, egunaren balio kulturala nabarmendu zuen: “Azoka euskal sortzaileentzako funtsezko topalekua da, liburuen egileak eta artistak aurkitzeko motorra”. Aitortu zuen, gainera, hurrengo egunean itzultzeko asmoa zuela, oraingoan “lagunekin, beste modu batean bizitzeko”.

Eragile berriak

Atzoko egunak aukera eman zuen azokara batu diren eragile berriak ezagutzeko ere. Horien artean nabarmendu zen Musikene, Euskal Herriko Goi Mailako Musika Ikastegia, aurten lehen aldiz erakustoki gisa ari baita. Eneko Goenagak azaldu zuenez, urtero plazaratzen dituzten argitalpen eta grabazio ugariek bultzatu dute Azokan parte hartzera: “Liburu eta disko pila bat genituen, eta publiko orokorrari erakutsi nahi genizkien”. Onartu zuen erakunde gisa azokara heltzea ez dela prozesu erraza izan, baina behin erabakia hartuta, barne-laguntzari esker antolaketa “oso arina” izan dela.

Musikenek lehen aldiz parte hartu du Azokan. Borja Guerrero

Goizean zehar irakasle eta ikasle ugari hurbildu zitzaien, katalogo zabala ezagutu nahian: ikasleek egindako grabazioak, euskal musikan espezializatutako liburuak, obra garaikideak eta estatu mailan argitaratutako jazz aldizkari bakarra, besteak beste. “Gure helburuetako bat euskal egile klasiko zein garaikideen lanak interpretatzea eta zabaltzea da”, azaldu zuen Goenagak, euskal kultura sustatzearen alde egiten duen ekarpena eta apustua argi utziz. Musikenek gainerako egunak emango ditu Azokan, irakasleak, ikasleak eta ikastetxeko langileak txandaketak lagunduta.

Txikientzako tailerrak

Saguganbara guneak ere abio bizia izan zuen. Itxasne Arabiourrutia arduradunaren arabera, Ikasle Goizaren harrera “oso ona izan zen”. Eñaut Aiartzaguena marrazkilariak gidatutako bi komiki tailer eskaini ziren bertan, bakoitza ordu eta erdikoa, non parte-hartzea nabarmena izan zen. “Bi ikastetxe aritu dira marrazketaren teoriaren eta praktika artistikoaren arteko uztarketa lantzen, eta erantzuna benetan ona izan da”, adierazi zuen Arabiourrutiak. Datozen egunei begira, baikor agertu zen: “Azoka oso jendetsua izatea espero dugu, urtero izaten da eta aurten ez da gutxiago izango”. “Programazioa askotarikoa eta interesgarria da, eta publikoa egunero oso eroso sentituko dela uste dugu”, gaineratu zuen.

Atzo bizi izandakoak erakusten du Azokak, sei hamarkada igaro ondoren, oraindik baduela gazteak liluratzeko eta kulturara gerturatzeko gaitasuna. Azokako kaleetan entzundako lehen ahots horiek izango dira, ziurrenik, aurtengo edizioaren zentzua ondoen laburbilduko dutenak.